Skip Navigation

National Geographic Society Este programa se distribuye en los Estados Unidos y Canadá por National Geographic y EHD. [obtenga más información]

DVD ilustrado plurilingüe

La biología del desarrollo prenatal




جمن توں پہلاں بڑھوتری دا علم حیاتی

.پاکستانی پنجابی [Punjabi, Western]


 

Descargar versión en formato PDF  ¿Qué es PDF?
 

El período embrionario (Las primeras 8 semanas)

Desarrollo embrionario: Las primeras 4 semanas

Capítulo 3   Fecundación

‏حیاتی حوالے نال گل کردیاں ہو یاں، ‏" انسانی بڑھوتری امیدواری توں شروں ہوندی اے،" ‏جدوں جنا تے جنانی ‏وچوں ہر کوئی اپنے 23 کروموسوم ‏اپنے تخلیقی خلیاں دے ملاپ نال بنأوندا اے۔

‏جنانی دا تخلیقی خلیہ عام طور تے "بیضہ" کہواندہ اے ‏لیکن صحیح لفظ خلیہ بیضہ اے۔

‏ایسی طراں، جنے دا تخلیقی خلیہ ‏عام طور تے "نطفہ" کہواندا اے ‏لیکن ایس لئی ودھیا لفظ تولیدی خلیہ اے۔

‏جنانی دے رحم توں بیضہ خلیہ نکلن توں بعد، ‏جیہڑا بیضہ نکلنے دا عمل کہواندا اے، ‏بیضے دا خلیہ تے نطفہ ‏بچہ دانی دی اک نالی وچ اکٹھے ہوندے نیں، ‏جیہڑیاں اسکر فیلوپی دی نالیاں کہواندیاں نیں۔

‏بچہ دانی دیاں نالیاں جنانی دی بیضہ دانی نوں ‏ایس دی بچہ دانی یا رحم نال ملأوندیاں نیں۔

‏جس دے نتیجہ وچ اک خلیے آلا حصہ جفتی خلیہ کہواندا اے، ‏جس دا مطلب اے "سانجھا یا جڑیا ہویا" ۔

Capítulo 4   ADN, división celular y factor temprano de embarazo

‏جفتی خلیے دے 46کروموسوم ‏ہون آلے بچے دی وکھری تصویر دا ‏پہلا حصہ ظاہر کردے نیں۔ ‏ایہہ وڈا منصوبہ ‏مضبوطی نال بدھے ہوئے سالمیاں ڈی این اے وچ ہوندا اے۔ ‏انہاں وچ پورے جسم دی بڑھوتری لئی ‏ہدایتا ں ہوندیاں نیں۔

‏ڈی این اے سالمیاں دی شکل مڑی ہوئی پڑسانگ ورگی ہوندی اے ‏جیہڑےدوہرے ہیلکس کہواندے نیں۔ ‏پڑسانگ دے ڈنڈے جڑے ہوئے سالمیاں نال بنے ہوندے نیں، ‏یا تہواں، جیہڑیاں دانین، ‏سائٹو سین، اڈینین ہور تھایامین کہواندیاں نیں۔

‏دانین دےجوڑے صرف سائٹو سین، ‏ہور تھایامین نال اڈینین دے ہوندے نیں۔ ‏ہر انسانی خلیے وچ ایہو جےتقریباً ‏ 3ارب جوڑے ہوندے نیں۔

‏اک خلیے دے ڈی این اے وچ اتنی ملومات ہوندیاں نیں ‏جیہڑیاں اگر ظاہر کرن لئی چھاپیاں جان تے ‏انہاں تہواں دے پہلے حرف لئی ‏ 15لکھ ورقیاں تے لکھے ہوئے لفظاں دی لوڑ پوے گی!

‏اگر انہاں نوں جوڑ کے رکھیاجاوے، ‏تے اک انسانی خلیے دے ڈی این اے دی لمائی 3 1/3 فٹ ‏یا 1میٹر ہووے دی۔

‏اگر اسیں اک وڈے انسان دے 1000 کھرب خلیاں، ‏وچ سارے ڈی این اے کھول لئیے ‏تے ایہہ 63 ارب میل توں ودھ جاوے دا۔ ‏ایہہ فاصلہ 340 دفعہ زمین توں سورج تے اتھوں مڑنے ‏جیڈا اے۔

‏پیر بھاری ہون توں تقریباً24 توں30 گھنٹیاں بعد، ‏جفتی خلیہ اپنے خلیاں دی پہلی ونڈ پوری کردا اے۔ ‏خلیاں دی تقسیم دے عمل توں، ‏اک خلیہ دو، دو خلیے چار، ہور ایسی طراں ودھ جأوندے نیں۔

‏پیر بھاری ہون دے24 توں 48 گھنٹیاں دے اندر ، ‏ماں دے خون وچوں " شروں دی امیدواری دے عمل"دے ہارمون دا پتا چلا کے ‏حمل چیچا کیتا جاسکدا اے۔

Capítulo 5   Etapas iniciales (mórula y blastocito) y células madre

‏امیدواری شروں ہون دیاں 3 توں 4 دیہاڑیاں تکن، ‏ونڈن آلے خلیے اک گول جی شکل بنا لیندے نیں ‏ہور حمل مورولا کہواندا اے۔

‏4 توں 5 دیہاڑیاں تکن، خلیاں دے گولے وچ اک خالی جگہ بن جأوندی اے ‏تے حمل فیر بلاسٹو سسٹ کہواندا اے۔

‏بلاسٹو سسٹ دے اندر مجود خلیے ‏اندردے خلیاں دا اکٹھ کہواندے نیں ‏ہور سر، جسم تے دویاں بناوٹاں بنأوندے نیں ‏جیہڑیاں انسان دی بڑھوتری لئی ضروری نیں۔

‏اندرونی اکٹھ وچ خلیے ‏حمل دے مضبوط خلیے کہواندے نیں کیونکہ انہاں وچ انسانی جسم دے اندر ‏مجود 200 خلیاں دیاں قسماں و چوں ہر اک نوں ‏بنان دی اہلیت ہوندی اے۔

Capítulo 6   1 a 1½ semanas: implantación y gonadotropina coriónica humana (GCH)

‏بچہ دانی وچوں تھلے لنگدیاں ہویاں، ‏شروں آلا حمل اپنے آپ نوں ‏ماں دے رحم دی اندر آلی دیوار نال جوڑ لیندا اے۔ ‏ایہہ عمل جیہڑا جمأو کہواندا اے، ا میدواری شروں ہون تو 6 دیہاڑیاں ‏وچ شروں ہوندا اے ہور 10 توں 12دیہاڑیاں رہندا اے۔

‏ودھدے ہوئے حمل دے خلیے اک ہارمون بنأونا شروں کردیں نیں ‏جنہوں انسانی کوریانک گونیڈوٹروپن ، یا ایچ سی جی، کہندے نیں، ‏ایہہ او مادہ اے جیہڑا پیر بھاری ہون دے بہوت ساریاں ٹسٹاں وچ لبھدا اے۔

‏ایچ سی جی ماں دے ہارموناں دی ‏نارمل ماہواری دے عمل نوں روکن وچ مدد کردا اے، ‏جہدے نال حمل چلدا رہندا اے۔

Capítulo 7   La placenta y el cordón umbilical

‏حمل دے جمأو توں بعد، ‏بلاسٹو سسٹ دے کنارے دے خلیے ‏اک ڈھانچہ بنأوندے نیں جنہوں آنول کہندے نیں، ‏جیہڑا ماں تے حمل دے وشکار خون دی گردش ‏گھٹ کردا اے۔

‏آنول ماں دی طرفوں آکسیجن ، خوراک، ‏ہارمون تے دوائیاں ودھدے ہوئے جسم تکن کھڑدا اے؛ ‏سارے گندے مادے باہر کڈدا اے؛ ‏ہورماں دے خون نوں حمل تے جنین دے خون ‏وچ رلن توں روکدا اے۔

‏آنول وی ہارمون پیدا کردا اے ‏ہور حمل دے بچے تےجنین دا درجہ حرارت قایم رکھدا اے ‏جیہڑا ماں دے درجہ حرارت توں تھوڑا ہی ودھ ہوندا اے۔

‏آنول ناڑ دیاں رگاں دے ذریعے ودھدے ہوے انسانی بچے ‏نال رابطہ جاری رکھدا اے۔

‏آنول دیاں حیاتی نوں بچان آلیاں صلاحیتاں ‏جدید اسپتالاں دے حفاظتی مرکزاں ورگیاں نیں۔

Capítulo 8   Nutrición y protección

‏1 ہفتے تکن، ‏اندر آلے خلیاں دے اکٹھ دے خلیے ‏دو تہواں بنأوندے نیں ‏ہائپو بلاسٹ ‏تے ایپی بلاسٹ۔

‏ہائپو بلاسٹ بیضے دی تھیلی، ‏بنأوندا اے، ‏جیہڑی انہاں شکلاں وچوں اک اے ‏جہدے وچوں ماں نویں حمل دے بچے نوں ‏خوراک دیندی اے۔

‏ایپی بلاسٹ دے خلیے ‏غلاف جنین دے ناں تو جھلی بنأوندے نیں، ‏جہدے وچ حمل ہور ‏بعد وچ جنین ‏جمن تک ودھدا رہندا اے۔

Capítulo 9   2 a 4 semanas: capas germinales y formación de órganos

‏تقریباً 2 1/2 ہفتیاں تکن، ‏ایپی بلاسٹ ‏3 خاص بافتاں، ‏یا جراثیمی تہواں بنا لیندا اے، ‏جیہڑیاں اکٹو ڈرم، ‏اینڈو ڈرم، ‏یا میزو ڈرم کہواندیاں نیں۔

‏اکٹو ڈرم بہوت ساریاں ‏بناوٹاں بنأوندا اے ‏جنہاں وچ دماغ، ‏ریڑھ دی ہڈی، ‏پٹھے، ‏چمڑی، ‏ناخون، ‏تے بال شامل نیں۔

‏اینڈو ڈرم ساء لین دے نظام تے ہاضمے دے حصے ‏دی دیوار بنأوندا اے، ‏ہور اہم اعضاواں دے حصے بنأوندا اے ‏جس طراں کہ جگر ‏تے لبلبہ۔

‏میزو ڈرم دل ، ‏گردے، ‏ہڈیاں، ‏کری ہڈی، ‏پٹھے، ‏خون دے خلیے، ‏تے ہور بناوٹاں بنأوندا اے۔

‏3 ہفتیاں تکن، ‏دماغ دے 3عام حصیاں وچ ونڈ شروں ہو جاندی اے ‏جیہڑے دماغ دا اگلا حصہ، ‏وشکارلا دماغ، ‏تے پچھاں آلا دماغ کہواندے نیں۔

‏ساء تے ہاضمے آلے نظا ماں دی بڑھوتری ‏وی نال نال ہوندی رہندی اے۔

‏جدوں خون دے پہلےخلیے ‏بیضے دی تھیلی وچ آون لگدے نیں، ‏خون دیاں رگاں ‏سارے حمل وچ بن جاندیاں نیں، ‏ہور دل دیاں نالیاں نکل آٔوندیاں نیں۔

‏ایس دے نال، ‏چھیتی نال ودھدا ہویا دل ‏وکھوں وکھ حصیاں ‏وچ بنن لگ ‏پیندا اے۔

‏امیدواری توں ‏3 ہفتیاں تے اک دن بعد ‏دل دھڑکن لگ پیندا اے۔

‏خون دی گردش دا نظام جسم یا اوہ جئے اعضاواں ‏دا پہلا نظا م اے ‏جیہڑا اپنا کم شروں کر دیندا اے۔

Capítulo 10   3 a 4 semanas: el plegamiento del embrión

‏3 توں 4 ہفتیاں وشکار، ‏جسم دا منصوبہ ظاہر ہون لگدا اے ‏کیونکہ دماغ، ‏ریڑھ دی ہڈی، ‏ہور جنین دا دل ‏بیضے دی تھیلی نال ‏اسانی نال پچھانے جأوندے نیں۔

‏تیز بڑھوتری دی وجہ نال ‏سدھا جنین اک پاسے ہوجأوندا اے۔ ‏ایس عمل وچ ‏بیضے دی تھیلی دا حصہ ‏ہاضمے دے نظام ‏دی دیوار وچ شامل ہونا ‏تے ودھدے ہؤے بچے ‏دی چھاتی تے ڈھڈ دیاں ‏تھیلیاں بنأونا شامل ہے۔