Skip Navigation

National Geographic Society Este programa se distribuye en los Estados Unidos y Canadá por National Geographic y EHD. [obtenga más información]

DVD ilustrado plurilingüe

La biología del desarrollo prenatal




جنم کان اڳ وڪاس جي جیو- ودیا

.سندھی [Sindhi]


 

Descargar versión en formato PDF  ¿Qué es PDF?
 

El período embrionario (Las primeras 8 semanas)

Desarrollo embrionario: Las primeras 4 semanas

Capítulo 3   Fecundación

‏جیو ودیا جي ېولي ءَ ۾ چئجي ‏اِنسان جو وڪاس گرڀ ڌارڻ ڪرڻ کانوٺي شروع ٿئي ٿو ‏جڏھن مر۽ عورت ‏ېنھین جا ٽیویہ ٽیویہ مؤروثي جُزا ‏پیدائشي سگھہ وارن جیو خانن وسیلي پاٹ۾ ملن ٿا

‏عورت جي پیدائش ڪندڙ جیو خاني کي، عام طور بیضو یا آنو سڌجي ٿو ‏پرانلاءِ درست لفظ آھي تخم خانو

‏انریت، مرد جي پیدائش ڪندڙ جیو خاني کي ‏عام طور ویرج سڏجي ٿو ‏پر اِنلاءِ بھتر نالو آھيِ ڄم جزو

‏عورت جي انڊي داني ءَ مان بیضي جي روپ ۾ تخم خانو نِڪرڻ بعد ‏جنھن کي آنو نِڪرڻ پر ڪریا سڏجي ٿو ‏ڄم جُزو۽ تخم خانو ‏ېچیداني ءَ جي ڪنھن ھڪ نلي ءَ ۾ ‏ھن کي عام طور فلوپیون ٽیوبس سڏیو وڃي ٿو

‏ېچیداني ءَ جون نلیون عورت جي انڊیدانین کي ‏ېچیداني ءَ سان ڳنڊین ٿیون

‏ان مان واحد جیو خاني وارو گرڀ ٺھي ٿو جنھن کي زاگوٿ سڏجي ٿو ‏جنھن جي معني' آھي ''ڳنڍیلُ یا جُڙیل"

Capítulo 4   ADN, división celular y factor temprano de embarazo

‏زاکوٿ ۾ مؤروثي جُزا ٿیندا آھن ‏جیکي نئین ڇمندڙ ېارجي ‏مڪمل نسُلي بنیاد جو نقشو ڏنل ھوندو آھي ‏اِھو سڄو بیدائشي خاڪو ‏ڪڻنِ ۾ ویڙھیل ھوندو آھي جن کي ڊي۔ این۔ اي۔ سڏیو ویندو آھي ‏اُنھن ۾ آھي ھداتیون ڏنل آھن، جن موجب ‏سڄي بدن جو وڪاس ٿئي ٿو۔

‏ڊي۔ این۔ اي جا ڪڻ مڙیل ڏاکڙ جیان ھوندا آھن ‏جن کي ېٽي ڏاڪڻ ڊبل ھیلِڪس ڇئجي ٿو۔ ‏ڏاڪٹین جا ڏاڪا ېن ېن ڪڻن جا ٺھیل آھن ‏جن کي سڏجي ٿو بُڻ بنیاد ‏اھي آھن

‏سان ‏۽ جوڙو ٺاھیندو آھي ‏ھر ھڪ انساني جیو خاني ۾ تخمیني طور ٿي بلین ‏بنیادي جوڙا آھن

‏ھڪ جیو خاني جي ڊي۔ این۔ اي ۾ ایتري ڄاڻ سمایل آھي ‏جو ان کي جیڪڏھن لکیل لفظن ۾ بیان ڪجي ‏۽ ھرھڪ بنیادي جوڙي جو فقط پھریون حرف بہ لکیو وڃي ‏تہ پندرھن لکن کان وڌیڪ صُفحن جي ضرورت ڀوندي!

‏سو بہ جڏھن ھڪ پچاڙي ءَ کان ېي ءَ پچاڙي ءَ تائین ڪجي۔ ‏ھڪ انساني جیو خاني جي ڊي۔ ڍین۔ اي۔ جي ماپ٣۔٣/١ فوٽ ‏یا ھڪ میٽر آھي

‏جیڪڏھن اسان ھڪ انسان جي ١٠٠ کرب جیو خانن جي ‏سڀني ویڙھیل ڊي۔ این۔ اي کي ڊگھو ڪیون ‏تہ اُن ھن جي ڊیگھہ ٦٣ کرب ملین کان وڌیڪ ٿیندي ‏اِھو مفاصلو ڀرٿوي ءَ کان سج تائین اوٽ موٽ ‏ دفعن جیترو ٿیندو

‏گرڀ ڌارڻ ڪرڻ کانپوءِ لڳ ڀڳ ڇووھین کان ٽیھن ڪلاڪن ۾ ‏زائگوٿ ۾ جیون خاني جي پھرین ورڇ ٿئي ٿي ‏مائٽِوسِیسِ نالي ورڇ جيِ پرڪریا ۾ ‏ھڪ جیو خانوېن ۾ ڀوءِ چئن چھن ۾ ورھائجي ٿو

‏گرڀ ڌارڻ ڪرڻ کانپوءِ چوویھن کان اٺیتالین ڪلاڪن اندر ‏ھڪ ھارمون جاچڻ سان گرڀ ڌارڻ جي پڪ ڪري سگھجي ٿي ‏جنھن کي شروعاتي گرڀ ڌارڻ جو جُزو سڏجي ٿو، جیڪو ماءُ جي رتُ ۾ ھوندو آھي۔

Capítulo 5   Etapas iniciales (mórula y blastocito) y células madre

‏گرب ڌارڻ ڪرڻ کانپوءِ ٽن کان چئن ڌینھن ۾ ‏گرب جا ورھائجندڙ جیو خانا گول آڪار ڌارڻ ڪندا آھن ‏۽ تڏھن گرڀ کي مورُلا چئبو آھي

‏چئن کان پنجن ڏینھن اندر جیو چانن جي اِن بال ۾ خال ٺھندو آھي ‏۽ اُن وقت گرڀ کي بلاستوسیسٽ چئبو آھي

‏بلاستوسیسٽ جي اندر جیڪي جیو خانا آھن ‏اُنھن کي اندورني جيو خانن جو میڙُ چئبو آھي ‏اُن مان مٿو، سریر ۽ ېیا عضوا ٺھندا آھن ‏جیڪي انسان لاءِ اھم آھن

‏اندروني جیو خانن جي میڙ جیڪي جیو خانا ھوندا آھن ‏تن کي گرڀ جا بنیادي جیو خانا سڏیو ویندو آھي چو جو اُھي ‏ېہ سؤ کان وڌیڪ قسمن جا جیو خانا ٺاھي سگھن ٿا ‏جیڪي اِنسان جي سریر ۾ ھوندا آھن

Capítulo 6   1 a 1½ semanas: implantación y gonadotropina coriónica humana (GCH)

‏ېچیداني ءَ جي نلي ءَ مان لنگھڻ کانپوءِ ‏شروعاتي گرڀ، پاٹکي جوڙي ڇڏیندو آھي ‏ماءُ جي ېچیدانی ءَ جي اندرین دیوار سان ‏اِن پرڪریا کي ېج پوڻُ سڏبو آھي، جیڪا، گرڀ ڌارڻ بعد چھِن ڏینھن اندر ‏شروع ٿئي ٿي ۽ ڏھن کان ېارھن ڏینھن ۾ پوري ٿئي ٿي

‏و ڌندڙ گرڀ جا جیو خانا بورمون پئدا ڪرڻ لڳندا آھن ‏جن کي ایچ۔ سي۔ جي سڏیو ویندو آھي ‏اِھو پدارٿ، گرڀ جي پڪ ڪرڻ جي جاچ ۾ ملندو آھي

‏ایچ۔ سي۔ جي۔ ماءُ جي ھارمونس کي ھدایت ڏیندو آھي ‏تہ عام رواجي ماھواريءَ جو سرشتو روکي ڇڏيِنِ ۔ ‏جیئن گرڀ قائم رھي

Capítulo 7   La placenta y el cordón umbilical

‏بجُ ڇٽجڻ بعد ‏بلاسٽو سیسٽ جي گھیري ۾ آیل جیو خانا ‏اھڙي بناوت جوڙین ٿا جنھن کي گرڀ جي اؤر چئبو آھي ‏جیڪا ماءُ ۽ گرڀ جي سرشتن وچ ‏۾ ‏ڳانڍایو قائم ڪري ٿي

‏اھا اؤر، ماءُ جي آڪیسیجن، خورشمند جُزا، ‏ھارمونس ۽ دوائون وڌندڙ جیو کي پھچائي ٿي، ‏سڄو اخراج ېاھر نیڪال ڪري ٿي ‏۽ ماءُ جي رت کي گرڀ جي خون سان ‏ملڻ کان روڪي ٿي

‏اؤر مان بہ ھارمونس پئدا ٽین ٿا ‏جیڪي گرڀ جو گومي پد قائم رکن ٿا ‏۽ اُھو ماءُ جي گرمي پد کان ٿورو وڌیڪ ھوندو آھي

‏گرڀ جي اؤر وڪاس ڪندڙ جیو سان ‏ناڙي وسیلي لڙہ وچڙ قائم ڪري ٿي

‏جیؤ کي قائم رکڻ جي اؤر جي قابلیت کي ‏جدید اسپتالی جي آي۔ سي۔ یو۔ سان ڀیٽي سگھجي ٿو۔

Capítulo 8   Nutrición y protección

‏ھڪ ھفتي اندر ‏اندروني جیو خانن جي میڙ جا خانا ‏ېہ تھہ ٺاھین ٿا جن کي ‏ھائپوبلاسٽ ۽ ‏ایپیبلاسٽ سڏجي ٿو۔

‏ھائپوبلاست مان ٺھي ٿي ‏ھڪ بیضوي ٿیلھي ‏جنھن ذریعي ‏ماءُ پنھنجي شروعاتی گرپ کي ‏خورشمند جزا پھچائي ٿي

‏ایپیبلاسٽ جیو خانن مان ‏ایمنیئن نالي پردو ٺھي ٿو ‏جنھن جي اندر ‏شروعاتي گرڀ ‏بعد ۾ ساماٹیل گرڀُ جنم تائین وڌي ٿو

Capítulo 9   2 a 4 semanas: capas germinales y formación de órganos

‏لڳ ڀېگ اڍائي ھفتن اندر ‏ايپيبلاسث ثي مخصوص ‏ماس۔ تنتوُ ٺاھيندو آھي ‏ياتھ تيار ڪندو آھي ‏جن کي ايڪٽو ڊرم ‏اينڊؤڊرم ‏۽ ميسوڊرم مان ٺھن ٿا

‏ائڪٽوڊرم مان ٺھن ٿا ‏ڪيترائي انگ ‏جن ۾ ‎شامل آھي دماغ ‏ڪِر نگھو ‏نسون ‏چمڙي ‏ننھن ‏۽ واز

‏اينڊوڊرم مان، ساھ جي سرشتي ۽ ‏ھاضمي واري سرشتي جواندريون تہ تيار ٿئي ٿو ‏۽ نھن ٿاېيا وڏا عضوا ‏جھڙوڪ: جيرو ‏۽ پينڪريئاس يعني لب لبہ

‏ميسوڊرم مان ٺھن ٿا دل، ‏بُڪيون ‏ھڏا ‏ڪچڙا ڪنڊا ‏مُشڪون ‏رُت جا خانا ‏۽ ېيا انگ

‏ٽن ھفتن ۾ ‏دماغ ٽن بنيادي حصن ۾ ورھا ئجندو آھي ‏جن کي اگيون مغز ‏و چون مغز ‏۽ پٺیون مغز سڏبو آھي

‏ساہ جي سرشتي ۽ ھاضمي واري سرشتي ‏جو وڪاس بہ ھلندو رھندو آھي

‏جڏھن ھن شروعاتي رت جا خانا ‏بیضوي ٿیلھيءَ ۾ ظاھر ٿیندا آھن ‏تڏھن سڄي گرڀ ۾ ‏رت جون نسون ڦھلجي ویندیون آھن ‏۽ نليءَ جھڙي دل ظاھر ٿیندي آھي

‏ترت پوءِ ‏تڪثرو وڌندڙ دل ‏ظاھر ٿیڻ لڳندي آھي ‏جو دل جا الڳ الڳ خانا ‏ٺھن لڳندا آھن

‏گرڀ ڌارڻ ڪرڻ کان ‏ٽي ھفتا ۽ ھڪُ ڌینھن پوءِ ‏دل دڙڪڻ لڳندي آھي

‏سڀ کان پھریون بدني سرشتو آھي تنتي سرشتو ‏یا اُن سان جُڙیل عضوا ‏جیڪي ڪم ڪرڻ شروع ڪن ٿا

Capítulo 10   3 a 4 semanas: el plegamiento del embrión

‏ٿئین ۽ چوٿین ھفتي وچ ۾ ‏بدن جو نقشو تیار ٿیڻ ٿو لڳي ‏جن ھن دماغ ‏ڪرنگھي جي ھڏي ‏۽ گرڀ جي دل ‏سئولائيءَ سان سڃاٹڀ ۾ ٿا اچن ‏۽ بیضوي ٿیلھيءَ لڳ نظر ٿا اچن

‏تڪڙي وڪاس جي ڪري ‏گرڀ تراکڙو بٹجي ٿو ‏اِن پرڪریا ۾ ‏بیضري ٿیلھيءَ جي ھڪ حصي مان ‏ھاضمي واري سرشتي جو ‏اندریون تہ ٺھي ٿو ‏۽ تیار ٿئي ٿي ڇاتي ‏۽ پیٽ جي کڏ ‏وڏندڙ انسان جي