Skip Navigation

National Geographic Society Este programa se distribuye en los Estados Unidos y Canadá por National Geographic y EHD. [obtenga más información]

DVD ilustrado plurilingüe

La biología del desarrollo prenatal


6 meses hasta el nacimiento


د زېږېدنې څخه مخکې د ماشوم د ودې بيالوژي

.پښتو [Pashtu (Pushto)]


 

Descargar versión en formato PDF  ¿Qué es PDF?
 

Capítulo 43   5 a 6 meses (20 a 24 semanas): responde al sonido; cabello y piel; edad de viabilidad

‏۲۴ اوونيو ته نژدې د سترګو لېمه بيا پرانيستل کېږي. ‏او نازېږېدلى ماشوم د سترګو رپولو غبرګون څرګندوي. ‏دغه غبرګون ناڅاپي لوړو غږونو ته ‏په نمونيي توګه ډېر ژر په ښځينه نازېږېدلي ماشوم کې وده کوي.

‏ډېرو څېړونکو راپور ورکړی دی چې لوړو غږونو ته مخامخ کول ‏کېدای شي د نازېږېدلي ماشوم په روغتيا منفي اغېزه وکړي. ‏سملاسي پايلې ‏چې په کې شامل دي د زيات وخت لپاره د زړه د ضربان زياتېدل، ‏د نازېږېدلي ماشوم اضافي ګوټل او په ناڅاپي توګه په چلن کې بدلونونه. ‏په اوږد مهاله شونو پايلو کې د اورېدلوحالت له لاسه ورکول شامل دي.

‏د نازېږېدلي ماشوم د تنفس اندازه کېدای شي پورته لاړه شي ‏په يوه دقيقه کې تر ۴۴ د ساه ننه ايستلو او ساه اخيستلو دورانونو پورې.

‏د امېدوارۍ په وروستۍ درېيمه برخه کې، ‏د دماغ وده په تيزۍ سره ۵۰ ٪ د هغه انرژي مصرفوي ‏چې د نازېږېدلي ماشوم په واسطه استعمالېږي. ‏د دماغ وزن ۴۰۰ ٪ او ۵۰۰ ٪ تر مينځ زياتېږي.

‏۲۶ اوونيو ته نژدې سترګې اوښکې توليدوي.

‏د سترګو کسي ژر تر ژره په ۲۷ اوونيو کې د رڼاپه وړاندې غبرګون ښکاره کوي. ‏دغه غبرګون هغه رڼا سموي چې ‏د ژوند تر پايه پورې شبکيې ته رسېږي.

‏ټولې اجزاوې چې اړتيا وي ورته ‏د يو فعال شامي حس لپاره، فعالې وي. ‏د بې مودې ماشومانو مطالعه ‏د بوی د کشفولو وړتيا څرګندوي ‏له القاح څخه وروسته د ۲۶ اوونيو په لومړيو کې

‏په امنيوټيک مايع کې د يوې خوږې مادې اېښودل ‏د نازيږيدلي ماشوم په واسطه د ګوټ کولو کچه زياتوي. ‏په پرتله ييز ډول، د نازېږېدلي ماشوم په واسطه ګوټل کمېدل ‏د ترخې مادې رامنځ ته کېدل دي. ‏زياتره په مخ د تاثراتو څرګندونه ورپسې وي.

‏د قدم اوچتولو په شان د پښو د حرکتونو د يوې لړۍ په واسطه ‏ګرځېدلو ته ورته نازېږيدلى ماشوم د شاخېز تمثيلوي.

‏د نازېږېدلي ماشوم غونجېدل کمېږي ‏کله چې نوره وازګه هم د پوستکي لاندې تشکيل شي. ‏وازګه يو مهم رول لوبوي د بدن د حرارت په ساتلو ‏او د انرژۍ په ذخيره کولو کې له زېږېدنې وروسته.

Capítulo 44   7 a 8 meses (28 a 32 semanas): discriminación de sonidos, estados de comportamiento

‏۲۸ اوونيو ته نژدې نازېږېدلی ماشوم فرق کولای شي ‏(البته) د لوړو او ټيټو غږونو ترمنځ.

‏۳۰ اوونيو ته نژدې تنفسي خوځښتونه ډېر عام شي ‏او په يو منځني نازېږېدلي ماشوم کې او د وخت له ۳۰ ٪ څخه تر ۴۰ ٪ پورې پېښېږي.

‏د اميدوارۍ د وروستيو ۴ مياشتو په موده کې، ‏د نازېږيدلي ماشوم د برابر شويو فعاليتونو دورانونه څرګندوي ‏چې د استراحت په وختونوکې قطع کېږي. ‏دغه د سلوکي وضعيتونه ‏تل زياتيدونکې پېچلتيا منعکس کوي. ‏(البته) د مرکزي عصبي سيستم.

Capítulo 45   Las extremidades y la piel

‏تقريباً ۳۲ اوونيو ته نژدې، ‏حقيقي هوايي کڅوړې (الويولي) ، ‏يا د هوايي کڅوړو ژوانکې، ‏په سږو کې په وده پېل کوي. ‏له زېږېدنې وروسته به تر ۸ کالو پورې د جوړښت وده دوام وکړي.

‏په ۳۵ اوونيو کې نازېږېدلی ماشوم کلکې منګولې اچولاى شي.

‏د نازېږېدلي ماشوم څرګندونې بېلابېلو موادو ته، ‏تر زېږېدنې وروسته د هغه د خوند په ټاکلو اغېزه کوي. ‏د ساري په توګه: د کومو نازېږېدلو ماشومانو ميندې چې باديان مصرفوي ، ‏يوه ماده چی ليکور ته د هغې خوند ورکوي، ‏له زېږېدلو وروسته يې باديانو ته تمايل ښودلی دی. ‏نوي زيږېدلي ماشومان، چې له زېږېدلو مخکې يې باديان نه وي ليدلي، نه خوښوي.

Capítulo 46   9 meses hasta el nacimiento (36 semanas hasta el nacimiento)

‏نازېږېدلی ماشوم د لنګون درد شروع کوي ‏ يو هارمون د ډېر مقدار په خوشې کولو سره د اسټروجن په نامه يادېږي، ‏او په پاى کې نازېږېدلي ماشوم د نوي زېږېدلو په لور لېږدول کېږي.

‏درد د رحم د يو پياوړي انقباض په واسطه معلومېږي. ‏او په پاى کې د ماشوم زېږېدل واقع کېږي.

‏له القاح څخه تر زېږېدنې پورې او له هغه نه هغه خوا، ‏د انسان وده متحرکه، جاري او مغلقه ده. ‏د دغې عجيبې پروسې په باره کې نوي انکشافونه ‏په پراخه پيمانه د نازيږيدلي ماشوم مهمه اغېزه څرګندوي ‏په عمري روغتيا باندې.

‏څرنګه چې زمونږ پوهه د انسان د لومړنۍ ودې په باره کې پرمختګ کوي، ‏همدارنګه د روغتيا په ښه والي کې زمونږ وړتيا زياتېږی ‏(البته) دواړه مخکې او وروسته له زېږېدنې څخه.
6 meses hasta el nacimiento